Námslistmeðferð

Námslistmeðferð

Námslistmeðferð

Hvað er námslistmeðferð?

Í námslistmeðferð er unnið á sama hátt og almennt í listmeðferð en að auki er lögð áhersla á nám. Bóknám er fellt inn í listmeðferð í gegnum myndsköpun og námsörðugleikar eru skoðaðir í samhengi við tilfinningalega þætti. Litið er á það sem einstaklingurinn segir og gerir sem tjáningu, þar með talið bóknámið. Í námslistmeðferðinni er unnið með tilfinningar, reynslu, hugsanir og rökhugsun í gegnum sjónræna myndsköpun, bóknám og samtal innan meðferðarsambandsins með það að markmiði að bæta líðan og efla nám. 

Upphaf námslistmeðferðar

Unnur Óttarsdóttir er upphafsmaður námslistmeðferðar á heimsvísu. Þróun aðferðarinnar hófst um 1994 en hún mótaðist sem heildstæð meðferðaraðferð í gegnum rannsókn sem gerð var í tengslum við doktorsnám Unnar innan grunnskóla á Íslandi á árunum 1999–2000. Unnur hefur skrifað um námslistmeðferðarannsóknina og birt niðurstöður sínar í mörgum helstu fræðiritum á þessu sviði á innlendum og erlendum vettvangi. 

Fyrir hverja er námslistmeðferð?

Námslistmeðferð hentar vel fyrir einstaklinga sem óska eftir að efla námsgetu og vinna með tilfinningar sínar í gegnum myndsköpun, meðferðarsamband og nám.

Bóknám í námslistmeðferð

Í námslistmeðferð er bóknám fellt inn í listmeðferð í gegnum myndsköpun, beina kennslu, nám og samtal með það að markmiði að efla skólanám og stuðla að bættri líðan. Í meðferðinni er unnið með bóknám, svo sem stærðfræði, lestur, skrift, stafsetningu, lesfög, eðlisfræði og efnafræði.

Hver er ávinningurinn af listmeðferð?

Í námslistmeðferð er bóklegt nám samþætt listmeðferð með það að markmiði að styrkja tilfinningalegt heilbrigði og efla námsgetu. Tenging tilfinninga- og vitsmunalífsins á þann hátt opnar á innra samspil á milli þessara tveggja þátta sem stuðlar að því að einstaklingurinn verður heilsteyptari. Tenging af þessu tagi er einnig valdeflandi.

Minnisteikning

Minnisteikning er hluti af aðferðum námslistmeðferðar. Teikningin getur falið í sér eingöngu myndir en texti getur einnig tengst þeim á ýmsa vegu. Minnisteikning auðveldar einstaklingum að leggja á minnið ýmsar staðreyndir varðandi bóknámsþætti, svo sem stafsetningu, þýðingu orða og staðreyndir í tengslum við lesfög. Megindleg rannsókn Unnar Óttarsdóttur sýndi að fimm sinnum auðveldara er að jafnaði að muna teikningar en skrifuð orð yfir lengra tímabil. Til viðbótar við að auðvelda minni getur minnisteikning hjálpað til við úrvinnslu tilfinninga og erfiðrar reynslu á sama hátt og listsköpun í listmeðferð. Kerfisbundin, markviss rannsókn á samanburði á áhrifum teikninga og skrifaðra orða á minni var framkvæmd í fyrsta sinn í heiminum árið 2000 eftir því sem best er vitað og Unnur stóð fyrir henni. Enn í dag hefur engin önnur rannsókn verið gerð í heiminum svo vitað sé á langtímaminni og teikningu sem nær yfir svo langan tíma. Minnisteikningarannsókn Unnar markar því tímamót í sögu listmeðferðar, náms og sálfræði í heiminum. Sjá nánar hér.

Umgjörð námslistmeðferðar

Umgjörð námslistmeðferðar er sú sama og í listmeðferð þar sem meðferðaraðilinn er bundinn þagnarskyldu og skapar öruggt rými ásamt því að skjólstæðingurinn sækir meðferðina reglulega yfir ákveðið tímabil. Í námslistmeðferð geta einstaklingarnir unnið samhliða með tilfinninga- og námsörðugleika sem skapar hagnýtan og tilfinningalegan ávinning þar sem unnið er innan eins námslistmeðferðartíma í stað þess að sækja bæði meðferðar- og sérkennslutíma.

Skrifmyndir

Námslistmeðferð byggir meðal annars á kenningum og aðferðum varðandi „skrifmyndir“ þar sem tvinnast saman bókstafir og myndir. Lestrar- og stærðfræðinám hefst hjá mörgum börnum með leik sem felur í sér teikningu skrifmynda áður en þau öðlast þekkingu á hljóðum og táknum bókstafanna. Skrifmyndanámið er sjálfsprottið og á sér stað án formlegrar kennslu. Þannig læra ung börn oft eðlilega og án áreynslu með því að teikna ýmiss konar myndir af letri og tölustöfum. Í námslistmeðferð lærir einstaklingurinn námsefni á svipaðan hátt, eðlilega og sjálfsprottið, meðal annars í gegnum myndsköpun. Litið er á skrifmyndir sem mikilvægan grunn fyrir síðara nám. Skrifmyndaaðferðir ungra barna eru nýttar í námslistmeðferð fyrir eldri einstaklinga með námsörðugleika til að styrkja grunninn sem nám þeirra byggist á. Í námslistmeðferð fá einstaklingar sem eiga við námsörðugleika að stríða tækifæri til að leika sér að því að teikna skrifmyndir með það að markmiði að endurheimta þá námsfærni sem byggir á skrifmyndaörvuninni. Teikning skrifmynda, ásamt annarri myndsköpun innan meðferðarsambandsins, stuðlar að aukinni námsgetu og bættri líðan  þar sem skrifmyndirnar geta verið farvegur fyrir úrvinnslu tilfinninga á sama hátt og almennt í listmeðferð.

Námslistmeðferð

Ummæli:

Karlmaður, 23 ára

„Ég var í námslistmeðferð hjá Unni fyrir tíu árum þegar ég var 12 ára. Meðferðin var á mínum forsendum og hjálpaði mér að læra og líða betur. Í meðferðinni nýtti ég teikningar til að læra námsefni og tjá mig um tilfinningar. Seinna þróaði ég aðferðir á grunni þess sem ég lærði í námslistmeðferðinni þar sem ég nýtti mér myndrænt umhverfi til að ná tökum á orðum, orðasamböndum og erlendum tungumálum. Mér hefur tekist að læra mörg tungumál með þessari aðferð þrátt fyrir að ég sé lesblindur.“

Ummæli móður 11 ára drengs

„Sonur minn er með lesblindu og hefur verið hjá Unni um tíma. Hann er mjög ánægður hjá henni og þegar hún sýndi honum hvernig hann gæti nýtt sér myndlistina og enskuna saman ljómaði hann þegar tíminn var búinn.“

Höfundaréttur © 2022 · Allur réttur áskilin · Óheimilt er að nota efni síðunnar án leyfis.
cartmagnifierchevron-down linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram